Strony typowej umowy o roboty budowlane są w nierównym stopniu obciążone ryzykiem wykonania wzajemnych zobowiązań. Wykonawca zobowiązany jest do wykonania określonych prac, co wiąże się najczęściej ze znacznymi nakładami i kosztami, zaś inwestor do uiszczenia wynagrodzenia po wykonaniu robót. Dla wykonawców, prowadzących działalność gospodarczą w formie małych i średnich przedsiębiorstw, brak zapłaty zakłóca płynność finansową. Ograniczeniu zatorów płatniczych w branży budowlanej służy uchwalona 9 lipca 2003 r. ustawa o gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Wykonawca robót budowlanych może żądać od inwestora gwarancji zapłaty, w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty za wykonanie robót budowlanych, do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia, wynikającego z umowy oraz ze zleceń dodatkowych.