dr inż. Barbara Deja, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Technicznych

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2015.05.03

W Olsztynie znajduje się zabytkowy żydowski Dom Oczyszczeń Bet Tahara wybudowany w 1913 r. wg debiutanckiego projektu światowej sławy architekta Ericha Mendelsohna. Najcenniejszym elementem budowli jest samonośne ostrosłupowe sklepienie nad salą pożegnań. W artykule opisano konstrukcję obiektu, jego stan techniczny przed renowacją, projekt i adaptację na cele użyteczności publicznej – Centrum Dialogu Międzykulturowego DOM MENDELSOHNA. Przedsięwzięcie, które jest przykładem rewaloryzacji obiektu o dużej zdolności rewitalizacyjnej, było możliwe dzięki zaangażowaniu Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa Borussia (dzierżawca budynku) i pozyskaniu dofinansowania ze środków publicznych.

Słowa kluczowe: renowacja zabytku, adaptacja, żydowski Dom Oczyszczeń, budynek użyteczności publicznej.

* * *

Renovation and adaptation of the historic jewish Purification House Bet Tahara into a public utility building

The historic Jewish Purification House Bet Tahara was erected in Olsztyn in 1913 on the basis of the debut design of Erich Mendelsohn, aworld – famous architect born inOlsztyn.Themost valuable element of the building is a self-supporting pyramid vault above a farewell room. The paper presents an interesting structure of the building, its technical condition before renovation, as well as design and execution of the adaptation into a public utility building – MENDELSOHN HOUSE Intercultural Dialogue Centre. The undertaking, an example of regeneration of a building of a big revitalization capacity, was executed thanks to the commitment of the building’s leaseholder – „Borussia” Cultural Community Association which attracted money for this goal from public funds.

Keywords: historic building renovation, adaptation, Jewish Purification House, public utility building.

Literatura:
[1] Terlikowski W.: Zdolność rewitalizacyjna budynków użyteczności publicznej, Materiały Budowlane, 6/2013, nr 490, str. 48 – 50.
[2] TerlikowskiW.: Rola badań w procesie rewitalizacji budynków zabytkowych, Materiały Budowlane, 8/2013, nr 492, str. 58 – 60.
[3] Rzempołuch A.: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353 – 1953, Wydawnictwo Urzędu Miasta Olsztyn, Olsztyn, 2004, str. 138 – 141.
[4] Heinze – Greenberg I.: ErichMendelsohn. Olsztyn – Jerozolima – San Francisco, Wydawnictwo StowarzyszeniaWspólnota Kulturowa „Borussia”, Olsztyn, 2010.
[5] Karta ewidencyjna zabytków i architektury budownictwa domu przedpogrzebowego przy ul. Zyndrama z Maszkowic w Olsztynie. Archiwum MOSOZ w Olsztynie.
[6] Martino J., Gibczyński M.: Badania konserwatorskie wnętrz i na elewacjach dawnego domu przedpogrzebowego (Bet Tahara) położonego przy ul. Zyndrama zMaszkowic 2 w Olsztynie, Olsztyn, 2010.
[7] Zmysłowska M., Wojciechowska-Grygo A.: Projekt przebudowy i adaptacji dawnego domu przedpogrzebowego Bet Tahara na Centrum Dialogu Międzykulturowego „Dom Mendelsohna” wraz z projektem uczytelnienia zabytkowego cmentarza przy ul. Zyndrama zMyszkowic w Olsztynie, Olsztyn, 2010.

 

Przeczytaj cały artykuł >>

 

Materiały Budowlane 5/2015, s. 12 - 14 (spis treści >>)