dr inż. Piotr Nowotarski, Politechnika Poznańska, Instytut Budownictwa, Zakład Inżynierii Produkcji Budowlanej
ORCID: 0000-0002-6782-7147
dr hab. inż. Jerzy Pasławski, prof. PP, Politechnika Poznańska, Instytut Budownictwa, Zakład Inżynierii Produkcji Budowlanej
ORCID: 0000-0002-5570-2363
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Z perspektywy upływających siedemdziesięciu lat trudno jest znaleźć osobę, która może wspominać powstanie naszej Katedry z własnego doświadczenia, dlatego też bazujemy na informacjach uzyskanych od naszych nestorów (Profesorowie: Józef Jasiczak, Oleg Kapliński, Andrzej Skarzyński). Ponadto wykorzystaliśmy prace związane z naszą historią [1÷9], przy czym szczególne podziękowania kierujemy do Andrzeja Skarzyńskiego za opracowanie szczegółowej historii naszego zakładu w 2012 roku [9].
Literatura
[1] Jasiczak J, Skarzyński A. Współudział Politechniki Poznańskiej w tworzeniu systemu budownictwa monolitycznego SBM-75. Inżynieria i Budownictwo nr 3/2005, numer specjalny: „Politechnika Poznańska. 60-lecie Wydziału Budownictwa Architektury i Inżynierii Środowiska”, s. 173-175.
[2] Kapliński O. Modelling construction processes: a review of research and dissertations at the Poznań University of Technology. Civil and Environmental Engineering Reports, Zielona Góra. 2005; 1: 85-105.
[3] Politechnika Poznańska i wcześniejsze uczelnie techniczne w Poznaniu, pod redakcją Władysławy Dembeckiej. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Poznań 1976, s. 1480.
[4] Warchalewski S. 10 lat Studium Podyplomowego Eksportu Budownictwa i Dostaw Inwestycyjnych na Politechnice Poznańskiej (1978-1988), Materiały VIII Seminarium Eksportu Budownictwa, SGPiS, AE Kr, Polit. Pozn., CHZB „BUDIMEX”, Poznań-Błażejewko, 1988; s. 1-16.
[5] Turskis Z, Gajzler M, Dziadosz A. Reliability, Risk management and contingency of construction processes and projects. Journal of Civil Engineering and Management, 2012; 18(2): 290-298.
[6] Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Poznańskiej 1945- 1995 (w tym: A. Skarzyński – Instytut Konstrukcji Budowlanych, s. 53-66), Envirotech, Poznań 1995, s. 1189.
[7] Pasławski J. Podwójny jubileusz: 60-lecie Zakładu Technologii i Organizacji Budownictwa. 70-lecie urodzin prof. Olega Kaplińskiego, Głos Politechniki. 2012; 21: 14-15.
[8] Kapliński O. Review of Trans-Border Co- Operation in Construction Management between Lithuania, Germany and Poland. Evolution of Science and Technology. 2010; 2(1): 5-18.
[9] Skarzyński A. 60 lat katedry i zakładu technologii i organizacji budownictwa Politechniki Poznańskiej. Archiwum Instytutu Inżynierii Lądowej. 2012; 13: 9-28.
[10] Kapliński O, Stefański A. Metody sieciowe w organizacji i planowaniu budowy. Wydawnictwa Uczelniane Politechniki Poznańskiej Poznań, wyd. 1-1970, s. 1-144, wyd. 2-1973, s. 1-147, wyd. 3-1978, s. 1-147.
[11] Piórecki St. Normowanie techniczne i kosztorysowanie w budownictwie, cz. 1 Normowanie. Wyd. Ucz. Pol. Pozn. Poznań 1971, s. 1-121
[12] Piórecki St.: Badanie czasu pracy i wpływu jego dyspersji na wydajność produkcji w budownictwie. Wydawnictwa Uczelniane Politeczniki Poznańskiej, Seria Rozprawy nr 59. Poznań 1973, s. 1-91.
[13] Skarzyński A. Kryteria optymalnego doboru maszyn i urządzeń do dowozu składników oraz przygotowania i transportu masy betonowej, Rozprawa doktorska, 1968.
[14] Kapliński O, Skarzyński A. Zastosowanie programowania liniowego i metod sieciowych w planowaniu produkcji budowlanej. Materiały szkoleniowe dla słuchaczy Kursu centralnego: „Aktualizacja wiedzy: nowe materiały, konstrukcja, technologia”. Centralny Ośrodek Metodyczny, W-wa – Poznań, 1972, s. 1-25.
[15] Kapliński O, Skarzyński A. Wybrane metody matematyczne w organizacji i planowaniu budowy. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1973, s. 1-116.
[16] Kapliński O. Optymalizacja doboru ciągów technologicznych w procesie montażu „z kół” budynków prefabrykowanych z elementów wielkowymiarowych, 1971.
[17] Kapliński O. Harmonizacja cyklicznych procesów budowlanych w ujęciu stochastycznym. Wyd. Pol. Pozn. Seria Rozprawy nr 91. Poznań 1978, s. 1-166.
[18] Słoniński J, Stefański A. Przygotowanie i realizacja inwestycji budowlanych. Wyd. P.P., Poznań 1968.
[19] Słoniński J. Zasada generalnego wykonawcy w inwestycjach budowlanych. Wyd. Ucz. Pol. Pozn. Seria Rozprawy nr 45. Poznań 1971, s. 1-152.
[20] Słoniński J. Generalne wykonawstwo i problemy kooperacji w budownictwie. PWN. W-wa 1974. s. 1-155.
[21] Słoniński J, Stefański A. Inwestycje budowlane. Organizacja i podstawy prawne. Warszawa s. 1-147. Wyd. 1 – 1972, Wyd. 2 – 1974, Wyd. 3 – 1976, Wyd. 4 – 1978, Wyd. 5 – 1980.
[22] Słoniński J. Prawne problemy eksportu budownictwa. Wyd. P.P. Seria Rozprawy nr 80 Poznań 1977, s. 1-130.
[23] Słoniński J, Charłampowicz J, Stawicki P. Ekonomika i organizacja produkcji eksportowej. Materiały do studiowania ekonomiki budownictwa. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1978, s. 1-76.
[24] Jasiczak J. Uwarunkowania klimatyczne wykonywania monolitycznych robót betonowych. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1984, s. 1-73.
[25] Jasiczak J. Technologia monolitycznych robót betonowych wykonywanych w krajach o klimacie suchym i gorącym. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1987, s. 1-76.
[26] Warchalewski St. Analiza warunków realizacji robót w budownictwie eksportowym. Polska Izba Handlu Zagranicznego. Oddział w Poznaniu. Poznań 1989, s. 1-48.
[27] Charłampowicz J. Wprowadzenie, s. 6-20 w opracowaniu pt.: Zasady współpracy z niemieckim partnerem. Przekład warunków o roboty budowlane z RFN Polska Izba Handlu Zagranicznego. Centrum Badania Rynków. Market Research Centre. Warszawa 1982, s. 1-71.
[28] Skarzyński A. Koncepcja technologii i przebiegu realizacji stanu surowego otwartego żelbetowej konstrukcji monolitycznej etapów II, III i IV kompleksu inżynieryjno-technicznego: „Programowe produkty i systemy” w Sofii (kubatura 270 tys. m3, ponad 50 tys. m3 konstrukcji betonowych i żelbetowych). Praca studialno- -projektowa dla Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego nr 1 oraz CHZ Budimex 1988.
[29] Meszek W. Standardy europejskie w kwalifikacji przedsiębiorstw budowlanych, Forum Budowlane Nr 11/1999 s. 31-33 i Nr 2/2000, s. 32-34.
[30] Skarzyński A. Residual method of property valuation, Technological and Economic Development of Economy (UKIO) – VGTU Vilnius, Lithuania, 2006, Vol. XII, No 3, 253-256.
[31] Meszek W. Metodyka określania wartości rynkowej nieruchomości zurbanizowanych w warunkach niepewności, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Rozprawy nr 486, Politechnika Poznańska, 2013
[32] Jasiczak J. Kryteria kontroli stabilizacji wytrzymałości betonu na ściskanie określone metodami probabilistycznymi. Wyd. Pol. Pozn. Seria Rozprawy nr 271. Poznań 1992, s. 1-111.
[33] Jasiczak J (red.). Posadzki przemysłowe: materiały, technologie, projektowanie, naprawy. Addiment, IKB PP, Poznań 2001.
[34] Jasiczak J, Szymański P. The influence of melamine based superplasticizer on early concrete shrinkage, Foundations of Civil and Environmental Engineering, 2004; 4: 5-14.
[35] Szymański P. Wczesne fazy skurczu betonu modyfikowanego dodatkami i domieszkami chemicznymi, Rozprawa doktorska, 2006.
[36] Pasławski J. Dobór parametrów cyklu przyspieszonego dojrzewania betonu w oparciu o numeryczne modelowanie procesu twardnienia, Rozprawa doktorska, 1993.
[37] Kapliński O, Vilutiene T. Creative trans-border cooperation in the field of operations research and sustainable development in civil engineering, 27(6):1613-1639, 2021.
[38] Stefański A. Technologia zmechanizowanych robót budowlanych, PWN, Warszawa – Poznań, 1973, s. 1-744.
[39] Stefański A, Walczak J. Technologia robót budowlanych. Arkady, Warszawa 1983.
[40] Rowiński L, Kobiela M, Skarzyński A. Technologia monolitycznego budownictwa betonowego. PWN, Warszawa. Wyd. 1 – 1980, s. 1-816, Wyd. 2 poprawione – 1986, W tym A. Skarzyński s. 222.
[41] Kapliński O. Modelling of construction processes. A managerial approach. KILiW PAN IPPT. Studia z zakresu inżynierii nr 43. Warszawa 1997, s. 1-176
[42] Stefański A, Żywica R. Niektóre problemy cyklu realizacji budynków mieszkalnych. Polska Akademia Nauk. Oddział w Poznaniu. PWN, Warszawa-Poznań 1976, s. 1-48.
[43] Zaus J. Wytyczne do kosztorysowania robót budowlano-montażowych. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1958.
[44] Zaus J. Zasady technologii robót budowlanych. Roboty ciesielskie, wiertnicze, pale i palowanie, roboty izolacyjne, tynkowe, torkretowanie, roboty malarskie. Wyd. Pol. Pozn. Poznań 1960.
[45] Wandelt K. Inwestycje. Ogólne zasady. Zrzeszenie Prawników Polskich. 1954.
[46] Thomas J. Ekonomika i planowanie budownictwa. Cz. 1. Wyd. Ucz. Pol. Pozn. Poznań 1957.
[47] Thomas J. Ekonomika i planowanie budownictwa. Cz. 2. Wyd. Ucz. Pol. Pozn. Poznań 1958.
[48] Gajzler M. Hybrydowy system doradczy dla napraw betonowych posadzek przemysłowych. Rozprawa doktorska. 2008.
[49] Nowotarski P. Lean management przy realizacji procesów budowlanych. Rozprawa doktorska. Politechnika Poznańska, Poznań, 2019.
[50] Dziadosz A. Zmodyfikowana metoda kontroli stanu zaawansowania robót i oceny ryzyka realizacji przedsięwzięcia budowlanego. Rozprawa doktorska – Poznań, 2017.
[51] Kośmieja M. Elastyczne planowanie obiektów infrastruktury eksploatowanych w zmiennym otoczeniu. Rozprawa doktorska. Politechnika Poznańska, Poznań 2022.
[52] Pasławski J. Elastyczność w zarządzaniu realizacją procesów budowlanych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Rozprawy nr 427, Politechnika Poznańska, 2009.
Materiały Budowlane 01/2023, strona 79-83 (spis treści >>)
dr hab. inż. arch. Adam Baryłka, prof. WAT, Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Inżynierii Lądowej i Geodezji
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Budownictwo, którego finalnym efektem są obiekty budowlane, ma niezwykle istotny wpływ na środowisko ze względu na jego dużą energochłonność, materiałochłonność i transportochłonność. Spowodowało to powstanie idei budownictwa zrównoważonego, którego cechami są:
- dążenie do zmniejszenia zużycia wyrobów budowlanych przy realizacji obiektów przekładającego się na zmniejszenie ilości wydobywanych zasobów naturalnych i energii koniecznej do tego celu oraz produkcji wyrobów budowlanych;
- projektowanie, budowa i użytkowanie obiektów budowlanych w sposób zgodny z wymaganiami zrównoważonego rozwoju;
- ponowne wykorzystanie lub recykling obiektów budowlanych oraz wchodzących w ich skład materiałów i elementów;
- trwałość obiektów budowlanych;
- wykorzystanie w obiektach budowlanych surowców i materiałów wtórnych przyjaznych środowisku, a także energii odnawialnej.
Literatura
[1] Dyrektywa Rady 89/106/EWG z 21.12.1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych. Dziennik Urzędowy L 040, 11/02/1989 P. 0034 – 0037.
[2] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9.03.2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG. Tekst mający znaczenie dla EOG (Dziennik Urzędowy UE i Rady (UE) nr L. 88/5 z 04.04.2011 r.
[3] Ustawa z 16.04.2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1213 t. j.).
[4] Ustawa z 7.07.1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 t.j. z późn. zm.).
[5] Rozporządzenie 1882/2003 z 29.09.2003 r. dostosowujące do decyzji Rady 1999/468/WE przepisy odnoszące się do komitetów, które wspomagają Komisję w wykonywaniu jej uprawnień wykonawczych ustanowionych w instrumentach podlegających procedurze określonej w art. 251 Traktatu WE.
[6] Rozporządzenie 568/2014 z 18.02.2014 r. zmieniające załącznik V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 dotyczący oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.
[7] Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 574/2014 z 21.02.2014 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 w odniesieniu do wzoru, który należy stosować przy sporządzaniu deklaracji właściwości użytkowych wyrobów budowlanych. (Dz. U. UE. L. 2014.159.41).
[8] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z 20.06.2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Tekst mający znaczenie dla EOG).
[9] Wyrok Trybunału (trzecia izba) z 27.10.2016 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Supreme Court – Irlandia) – James Elliott Construction Limited/Irish Asphalt Limited (Sprawa C-613/14).
[10] Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2019/451 z 19.03.2019 r. w sprawie zharmonizowanych norm dotyczących wyrobów budowlanych, opracowanych na potrzeby rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011.
[11] Sprawozdanie w sprawie wdrożenia rozporządzenia (UE) nr 305/2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych (rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych) 3.2.2021 – (2020/2028 (INI)).
[12] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z 25.10.2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE 2 (rozporządzenie w sprawie normalizacji).
[13] Supporting study for the review of the Construction Products Regulation. Impact assessment: final report, 2018.
[14] Ocena Komisji Europejskiej z 24.10.2019 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9.03.2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych (SWD (2019) 1770).
[15] Ogólne zasady wprowadzania do obrotu lub udostępnianie na rynku krajowym wyrobów budowlanych (https://budowlaneabc. gov. pl/wyroby-budowlane/ ogolne-zasady-wprowadzania-do-obrotu-lub-udostepnianie-na-rynku-krajowym- wyrobow-budowlanych/).
[16] Badanie uzupełniające oceny skutków do przeglądu rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych, sprawozdanie końcowe, Copenhagen Economics, Danish Technological Institute (DTI) i EPRD, 2020.
[17] Konferencja Techniczna Stron Zainteresowanych Przeglądem RWB (CPR Revision Technical Stakeholders Conference) zorganizowana przez Komisję Europejską, DG GROW 7.09.2020.
[18] Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wdrożenia rozporządzenia (UE) nr 305/2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych (rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych) 2020/2028 (INI) z 10.03.2021 r. (2020/2028 (INI)).
[19] COM (2022) 144 – wniosek (+ załącznik do wniosku) dotyczący rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 i uchylającego rozporządzenie (UE) 305/2011 (sygnatura dokumentu COM (2022) 144).
[20] Sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów Parlamentu Europejskiego z 14.11.2022 r. zawierającego odniesienie do projektu rozporządzenia zaproponowanego przez Komisję Europejską. 2022/0094 (COD).
Materiały Budowlane 01/2023, strona 71-76 (spis treści >>)
mgr inż. Krzysztof Patoka, Rzeczoznawca Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Dachy są najbardziej obciążoną częścią budynków, ponieważ muszą osłaniać przed wszelkimi możliwymi formami oddziaływania otoczenia, a przede wszystkim przed wpływem czynników atmosferycznych, wśród których dominują opady, wiatr i zmiany temperatury (rysunek). Opady razem ze zmianami temperatury powodują, że na dach oddziałuje woda we wszystkich stanach skupienia, a więc płynnym, gazowym i stałym. Do tego często dołącza się wiatr, którego działanie może wywoływać napór lub ssanie w zależności od kierunku, z jakiego napływa, oraz kształtu i nachylenia dachu. Zmiany temperatury, oprócz wpływu na stan skupienia wody, powodują ruch materiałów pokryciowych i konstrukcyjnych oraz termoizolacji piankowych wynikający z ich rozszerzalności termicznej.
Literatura
[1] Patoka K. Co warto wiedzieć o wodzie i jej działaniu na dachach. Materiały Budowlane. 2021; 583 (3): 34 ÷ 35.
[2] Patoka K. Skropliny w dachach. Materiały Budowlane. 2020; 574 (6): 32 ÷ 34.
Zobacz więcej / Read more >>
Materiały Budowlane 01/2023, strona 69-70 (spis treści >>)
Start 
