Sprzedaż cementu w Polsce w 2017 r. wyniesie 16,1 mln ton (o 2,5% więcej niż w 2016 r.), a w 2018 r. nawet 17 mln ton prognozuje Stowarzyszenie Producentów Cementu. Dla przyszłości branży cementowej w Polsce istotne będą rosnące obecnie nakłady inwestycyjne w budownictwie mieszkaniowym i infrastrukturalnym, a także kształt Europejskiego Systemu Handlu Emisjami.

Przemysł cementowy w Polsce
Obecnie w Polsce działa 14 zakładów cementowych zlokalizowanych na terenie 8 województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, małopolskiego, opolskiego, pomorskiego, śląskiego i świętokrzyskiego. Należą one do 8 grup producenckich (kolejność alfabetyczna): Cementownia Kraków Nowa Huta, Cementownia Odra, Cementownia Warta, CEMEX Polska, Dyckerhoff Polska, Grupa Ożarów, Górażdże Cement i Lafarge Cement. Zakłady zlokalizowane są zwykle w małych miejscowościach, a do produkcji klinkieru i cementu wykorzystuje się wyłącznie lokalne surowce. Według szacunków Stowarzyszenia Producentów Cementu (SPC) branża cementowa zatrudnia bezpośrednio 4 tys. pracowników, a w otoczeniu nawet ok. 25 tys. Do kasy państwowej w formie różnych podatków odprowadza każdego roku ok. 1,5-1,7 mld złotych. Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Cementu CEMBUREAU, 1 euro zainwestowane w przemyśle cementowym pozwala na wygenerowanie 2,8 euro w innych gałęziach gospodarki.

Moce produkcyjne cementowni w Polsce, które sięgają 22-24 mln ton cementu, w 2016 r. były wykorzystane w ok. 70% - mówił Andrzej Ptak, przewodniczący SPC, prezes zarządu i dyrektor Generalny Grupy Ożarów. W ubiegłym roku wyprodukowano 15,7 mln ton cementu (ok. 2% więcej niż w 2015 r.). Jak przewidują eksperci z Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych, w związku z rosnącymi nakładami inwestycyjnymi, rozwijającym się budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturalnym, sprzedaż cementu w Polsce w 2017 r. wyniesie 16,1 mln ton (o 2,5% więcej niż w 2016 r.), a w 2018 r. może osiągnąć 17 mln ton.

Nowoczesne cementownie a środowisko
Dzięki milionowym inwestycjom polskie cementownie należą do najnowocześniejszych na świecie, podkreślił Ernest Jelito, członek zarządu SPC, prezes i dyrektor generalny Górażdże Cement. Obecnie zakłady te nie tylko nie są już uciążliwe dla środowiska, ale wręcz pomagają w rozwiązywaniu problemów środowiskowych m.in. związanych z zagospodarowaniem odpadów. W piecach cementowych w Polsce, w bezodpadowym procesie spalania, można zagospodarować nawet 12% powstających w kraju odpadów komunalnych w postaci paliw alternatywnych. Cementownie są obecnie jedynym sektorem przemysłowym w Polsce wykorzystującym paliwa alternatywne na bazie odpadów komunalnych (tzw. RDF). Aktualnie branża cementowa zużywa ponad 1,4 mln ton paliw alternatywnych, w tym około 1 mln ton stanowią frakcje komunalne.
Dzięki wykorzystaniu paliw alternatywnych oszczędzane są paliwa kopalne. Według danych SPC średnio 60% ciepła pochodzącego z paliw kopalnych jest zastępowane przez ciepło powstające w wyniku spalania paliw alternatywnych. W dwóch cementowniach wskaźnik ten przekracza 80%.

Europejski System Handlu Emisjami (ETS)
Przedstawiciele SPC od kilku miesięcy aktywnie uczestniczą w dyskusjach nad przyszłymi zasadami funkcjonowania Europejskiego Systemu Handlu Emisjami. W marcu 2017 r. Parlament Europejski odrzucił projekt Komisji Europejskiej dyskryminujący branżę cementową i wapienniczą, który zakładał kupowanie 100% pozwoleń na emisję CO₂ od 2023 r. Przemysł cementowy musi pozostać na liście sektorów zagrożonych wyciekiem emisji tzw. carbon leakage. Cementownie muszą mieć możliwość dostępu do bezpłatnych uprawnień, bez których produkcja cementu jest niemożliwa w warunkach zdrowej konkurencji, tzn. z producentami spoza granic UE, którzy nie są objęci ETS – postulują przedstawiciele branży cementowej. Trzeba pamiętać, że 63% emisji CO₂ powstającej podczas produkcji klinkieru to emisja procesowa, będąca wynikiem rozkładu węglanu wapnia. Energia z paliw alternatywnych produkowanych z odpadów komunalnych powinna być zaklasyfikowana jako energia odnawialna, a współspalanie paliw powinno być wyłączone z Systemu Handlu Emisjami CO₂.  

Nowoczesne drogi i budownictwo mieszkaniowe z betonu
Zastosowani cementu i betonu, jako alternatywnego surowca lub konstrukcji w budownictwie infrastrukturalnym, mieszkaniowym i przemysłowym, znajduje coraz więcej zwolenników.

W Polsce mamy już około 600 km betonowych dróg ekspresowych i autostrad oraz około 600 km betonowych dróg lokalnych. Obecnie w technologii betonu cementowego realizowanych jest 120 km autostrad, a dzięki Programowi Budowy Dróg Krajowych i Autostrad do 2020 r. ma powstać kolejne 810 km. Eksperci z SPC dowodzą, że nawierzchnie z betonu cementowego są trwalsze i zapewniają lepsze parametry bezpieczeństwa ruchu (jasna jezdnia, brak kolein, dobra przyczepność), a na etapie budowy są tańsze o 30% od nawierzchni asfaltowych. Z wyliczeń przedstawionych przez prof. Jana Deję, dyrektora Biura Zarządu Stowarzyszenia Producentów Cementu wynika, że koszty budowy, remontów i utrzymania przez 30 lat 1 km drogi ekspresowej dwujezdniowej z nawierzchnią betonową są o ponad 50% niższe, w porównaniu z nawierzchnią asfaltową (odpowiednio 2,43 mln zł i 5,34 mln zł). Stosowana w Polsce technologia budowy nawierzchni betonowych dróg ekspresowych i autostrad z tzw. odsłoniętym kruszywem to jedno z najnowocześniejszych rozwiązań w Europie. Odsłonięte kruszywo zapewnia odpowiednią szorstkość nawierzchni, a co za tym idzie krótszą drogę hamowania czyli większe bezpieczeństwo ruchu oraz ogranicza hałaśliwość nawierzchni, która jest porównywalna z nawierzchniami asfaltowymi. Warto pamiętać, że drogi betonowe są budowane z krajowych – lokalnych surowców.

Z kolei Przemysław Borek, prezes zarządu Pekabex S.A. udowadniał, że zastosowanie betonu, szczególnie prefabrykowanego, to dobry kierunek rozwoju nowoczesnego i niedrogiego budownictwa przemysłowego i wielorodzinnego. Budownictwo prefabrykowane cieszy się sporym zainteresowaniem w krajach skandynawskich, np. w Finlandii i Szwecji, gdzie Pekabex zrealizował już kilkanaście budynków wielorodzinnych. Za wyborem tej technologii dla budownictwa mieszkaniowego przemawiają: szybkość montażu (budynek do zamieszkania powstaje w ciągu 8-9 miesięcy), dokładność wykonania i trwałość.

Źródło: SPC

21.04.2017 r.